کابل فیبر نوری یکی از اجزای کلیدی شبکه نوری است. انواع مختلف فیبر نوری برای کاربردهای متفاوت استفاده میشوند. در این مقاله به بررسی تفاوت پچ کوردهای سیمپلکس و داپلکس میپردازیم.
قبل از مقایسه کابل های نوری سیمپلکس و داپلکس باید درک کلی از سیمپلکس و داپلکس داشته باشیم. سیمپلکس و داپلکس کانالهای متفاوت ارتباطی در شبکههای مخابراتی و کامپیوتری هستند که مسیرهای انتقال اطلاعات را فراهم میکنند. بر اساس تعریف ITU-T جریان سیمپلکس جریانی است که سیگنال فقط در یک مسیر، در یک زمان مشخص جابجا میشود. به این معنا که یک طرف فرستنده و طرف دیگر گیرنده خواهد بود و همچنین این جهت قابل تعویض نیست.
در مقابل در طراحی فول داپلکس (Full Duplex) از دو فیبر جهت ارتباط استفاده میشود. به گونه ای که از یک فیبر جهت ارتباط از نقطه A به B و از فیبر دیگر جهت ارتباط از نقطه B بهA استفاده میشود. بنابراین در نوع تمام داپلکس هر دو سر هم فرستنده و هم گیرنده هستند.
بر خلاف نوع سیمپلکس، داپلکسها به دو دستهی فول داپلکس و نیم داپلکس تقسیم میشوند:
نیم داپلکس کانال ارتباطی است که داده را میتوان از هر دو جهت روی آن منتقل کرد، البته نه به صورت همزمان. یک سر آن ارسال کننده (transmitter) و سر دیگر آن گیرنده (receiver) است که بر خلاف نوع سیمپلکس جهت آنها قابل تعویض است.
همچنین فول داپلکس ارتباطی دو طرفه است که توانایی ارتباط همزمان در هر دو جهت را دارد.
بیشتر بخوانید: تبدیل فیبر نوری مالتی مود به سینگل مود
کابل فیبر نوری سیمپلکس از یک رشته فیبر شیشهای یا پلاستیکی و روکش فیبر (outer jacket) تشکیل شده. این نوع کابل در مواردی که نیاز به انتقال یک طرفه اطلاعات باشد، کاربرد دارد. رلههای حسگر بزرگراهها، سنسورهای سرعت و تکنولوژیهای مورد استفاده در برخی ورزشها (مانند hawk-eye در تنیس) از فیبر سیمپلکس استفاده میکنند. همچنین در شبکه نوری سیمپلکس هر دو نوع فیر نوری مالتی مود و سینگل مود به کار میرود. کابلهای فیبر نوری سیمپلکس سینگل مود گزینه ایده آل برای شبکههایی است که نیاز به ارسال اطلاعات در یک جهت و در فواصل طولانی دارند. قطر هسته فیبر نوری سیمپلکس سینگل مود 8 تا 10 میکرون است.
فیبر نوری مالتی مود سیمپلکس دارای هستهای با قطر بیشتر نسبت به نوع سینگل مود است. به این دلیل که به طور همزمان مودهای مختلف نور را منتقل میکند. قطر هسته فیبر نوری سیمپلکس مالتی مود 50 تا 62.5 میکرون است. در فیبر مالتی مود -در یک نقطه زمانی مشخص- اطلاعات بیشتری جابجا میشود.در این نوع فیبر در طی مسافت طولانی، به علت پاشندگی و تضعیف بالا، کیفیت سیگنال افت میکند. به همین دلیل فیبر مالتی مود در مسافتهای کوتاه کاربرد دارد.
کابل فیبر نوری داپلکس از دو رشته فیبر نوری (شیشهای یا پلاستیکی) ساخته میشود. این نوع فیبر نوری را میتوان معادل دو رشته فیبر نوری سیمپلکس در نظر گرفت. دستگاههایی که نیاز به ارتباط دو طرفهی همزمان دارند را میتوان از طریق فیبر داپلکس به هم متصل کرد. سرورهای فیبر نوری، سوویچها و سخت افزارهای مشابه مواردی هستند که از فیبر نوری داپلکس استفاده میکنند. فیبرهای داپلکس نیز در دو نوع سینگل مود و مالتی مود تولید میشوند. فیبر های نیم داپلکس و فول داپلکس دو نوع فیبر نوری داپلکس هستند که در موارد مختلف کاربرد دارند.
فیبر نوری نیم داپلکس توانایی ارسال سیگنال در هر دو جهت، ولی در یک جهت، در یک زمان خاص را دارد. در برخی از تجهیزات انتقال از کابل های نیم داپلکس (Half Duplex) استفاده میشود. بخاطر داشته باشیم که در صورت استفاده از نیم داپلکس ها، تمام گرههای (node) شبکه باید به صورت نیم داپلکس طراحی شوند.
در کابل های فیبر نوری فول داپلکس اطلاعات در دو جهت متفاوت به صورت پیوسته و در یک زمان جابجا میشوند. نمونه آن یک سرویس تلفن IP است که افراد در هر دو انتهای یک تماس میتوانند همزمان با یکدیگر صحبت کنند و به صحبت طرف مقابل گوش دهند، زیرا دو مسیر ارتباطی بین آنها وجود دارد. بنابراین استفاده از حالت فول داپلکس کارایی ارتباط را افزایش میدهد.
CEO & Founder Haswell. Data lover, hobby chef, econometrician with strong experiences in the finance industry.